Përse protestojnë studentët?

Nga Blendi Fevziu

48 orët e fundit, Shqipëria është përfshirë nga një valë protestash studentore, që nuk ishin parë prej vitesh. Jo aq për numrin e madh të pjesëmarrësve, por për faktin që studentët janë jashtë angazhimit partiak, jashtë ndikimit politik dhe më të vendosur se sa shumë vetë besojnë.

Ndryshe nga protestat e tjera në vend që kanë interesa shpesh të dyshimta dhe që e ndajnë opinionin publik, protesta e studentëve dhe protestat e studentëve në përgjithësi duhet të trajtohen me vëmendje shumë më të madhe dhe duhet të merren seriozisht. Për mua, protesta ka dy anë thelbësore.

E para, ndër shumë pika, protesta kërkon të zgjidhë në thelb çështjen e tarifave në arsim. Eshtë vështirë të orientohesh në shifrat konkrete, por disa detaje tregojnë që ata kanë plotësisht të drejtë. Tarifat në arsim janë rritur ndjeshëm në vitet e fundit. Kjo mund të ishte normale, por do të shoqërohej me një tjetër pyetje: Kjo rritje e çmimeve e ka përmirësuar cilësinë e arsimit në vend? Apo e përmirëson atë në të ardhmen? Askush nuk mund të të përgjigjet bindshëm PO për këtë pyëtje.

Nga një studim që vetë studentët kanë bërë, me sistemet e disafishta të pagesave sot dhe me kostot e jetesës në vend, diplomimi 5 vjeçar i kushton një të riu, afro 25 milion lekë të vjetra. Ka që thonë 25 mijë Euro. Edhe pse shifrat janë kontradiktore, një shifër si kjo, madje edhe më modeste tregon se arsimimi është kthyer në një kosto e lartë dhe kjo privon shumë të rinj të familjeve modeste prej tij. Thënë ndryshe, nëse vijon kështu, Arsimimi mbetet atribut vetëm i familjeve në gjendje të mirë ekonomike, duke u bërë i vështirë ose i pamundur për thuajse gjysmën e popullsisë. Pagesat janë shpesh fare të pallogjikshme. Vetëm regjistrimi në Bankë për të derdhur lekët në llogarinë e Universitetit i kushton një studenti afro 20 Euro në vit! Një kosto që në çdo vend të botës është 4 deri 5 herë më e ulët. Dhe që mund të shmangej fare ose ta paguante vetë Universiteti. Po sipas studentëve, kostot arsimore janë disa herë më të larta se sa në rajon. Nëse kjo është e vërtetë, është një gabim fatal për shoqërinë tonë. Them fatal se zhvillimi i çdo shoqërie nuk mund të bëhet përmes asnjë rrugë tjetër veçse shkollimit. Nëse shkollimit i vendos një taksë të tillë, ke sponsorizuar dhe favorizuar injorancën dhe varfërinë! Ndaj Qeveria duhet ta shokë këtë sa më shpejt dhe me maksimumin e predispozitës për të ndihmuar studentët dhe shkollimin në vend.

Ana e dytë, është edhe më serioze. Duke biseduar me studentët sot, e kupton që edhe pse e pashkruajtur në kërkesat zyrtare, protesta është edhe për të ardhmen e tyre. Ata ndihen sot pa shpresë dhe pa besim në të ardhmen e tyre. Për fatin tonë të keq, shoqëria e ka thelluar këtë ndjesi që shqetëson shpesh studentët kudo në botë. Të rinj të shkolluar; me njëanglishte perfekte; me njohje të risive më të rëndësishme teknologjike dhe të zhvillimeve në botë, mbeten peng i injorancës së administratës; i presionit politik banal dhe shpesh edhe profesorëve të paformuar. Midis botës së tyre dhe botës ku ata presin të hynë ka një hendek që po bëhet i pakalueshëm.

Në një vend ku një kriminel dhe një trafikant hyn në Parlament apo bëhet Kryetar Bashkie me shpejt se sa një njeri i shkolluar; në një vend ku një pozicion publik e zë më kollaj ai qëështë “i fortë” se sa i formuar; në një vend ku karriera në parti të katapulton në poste që si meriton; në një vend ku Drejtorët janë në shumicnë e rasteve ndjeshëm më injorantë se sa vartësit e tyre; në një vend ku zhvillimi ecën kaq ngadalë dhe ku perspektiva e vetme e punësimit mbeten Call Center, është gjithnjë shkak për një revoltë më të thellë dhe më të gjatë se sa thjeshtë tarifat. Ndaj duke takuar ata sot, kisha lehtësisht ndjesinë që ata po protestojnë për të ardhmen e tyre po aq sa për disa tarifa më pak sot.

Dhe e fundit, përdorimi politik i protestës. Tentativa për ta monopolizuar atë apo për të futur në një thes me protestat e tjera në vend, vetëm sa e dëmton atë protestë. Ajo nuk është protestë e prindërve, por e fëmijëve të tyre dhe e tillë duhet të mbetet. Me shpresën që ata kanë dhe me besimin në të ardhme!